Palmolie zit in veel producten. Het is het lievelingsvet van fabrikanten van levensmiddelen en verzorgingsproducten, omdat het goedkoop is.
Wat is palmolie
Palmolie komt uit de vruchten van een palmboom, om precies te zijn de oliepalm (Elais guineensis). De vruchten van deze palm zijn rood-oranje, zo groot als een kiwi en groeien in trossen die wel 20 tot 25 kilo kunnen worden. Er bestaat ook palmpitolie, deze komt uit de pitten van de palmvruchten.
Hoe wordt palmolie gemaakt?
De palmvruchten worden gekneusd en warm geperst, waardoor de olie eruit komt. De pitten uit de vruchten zijn ongeveer zo groot als hazelnoten. Ook die worden gekneusd en geperst, tot palmpitolie. Vergelijk het met het persen van olijven tot olijfolie en van zonnebloempitten tot zonnebloemolie. De opbrengst is bij palmolie enorm hoog, omdat 70 tot 80% van de vruchten uit olie bestaat. Bij olijven is dit 30 tot 70% en bij zonnebloempitten 20 tot 40%. Omdat de opbrengst per vrucht en ook per hectare hoog is, is palmolie een relatief goedkoop ingrediënt voor de industrie.
Kun je als consument ook palmolie kopen?
Ja, maar dat is wel even zoeken. Je vindt deze (ruwe) palmolie in natuurvoedingswinkels en online. Het zit meestal – net als kokosolie – in een pot. Palmolie in pure vorm heeft een smeerbare consistentei bij kamertemperatuur en is vaak rood-oranje van kleur. Je kunt deze olie gebruiken om in of mee te bakken.
Is palmolie gezond
Van alle plantaardige oliën bevatten palmolie en palmpitolie het hoogste gehalte verzadigd vet. Andere oliesoorten zijn gezonder, omdat ze meer onverzadigde vetten bevatten. Je verlaagt het risico op hartziektes als je voedingsmiddelen eet die rijk zijn aan onverzadigde vetzuren, in plaats van verzadigde vetzuren. Producten waarin (veel) palmolie is verwerkt zijn dus minder gezond.
Behalve vet bevat ruwe palmolie veel bètacaroteen, de provitamine waaruit je lichaam vitamine A maakt. Ruwe palmolie is ook rijk aan vitamine E. Maar zowel bètacaroteen als vitamine E krijg je meestal al voldoende binnen. Hiervoor hoef je dus geen palmolie te gebruiken. Palmolie die verwerkt wordt in producten is bovendien meestal eerst gezuiverd en bevat daardoor nauwelijks nog vitamines.
Alternatief voor palmolie
Omdat palmolie voor fabrikanten goedkoop is en handige eigenschappen heeft, is palmolie lastig te vervangen door een andere plantaardige olie. Zo is het bij chocoladeproducten wenselijk dat de chocola bij kamertemperatuur niet smelt, maar dat wel doet in je mond. Dit gaat niet zo gemakkelijk met andere plantaardige olie. Er zijn wel initiatieven om producten zonder palmolie te maken. Zo bestaan er palmolievrije margarine en palmolievrije hazelnootpasta.
Feit blijft dat er olie nodig is voor de productie van bijvoorbeeld margarine, haarconditioner en een pizza. Alternatieven zijn vaak duurder.