Oorpijn is erg vervelend, waar iedereen wel eens mee te maken krijgt. Oorpijn kan in één oor voorkomen, maar ook allebei de oren kunnen getroffen worden. De pijn kan in verschillende vormen optreden. Het kan scherp, zeurend, steken of kloppend aanvoelen. Oorpijn komt veelal voor bij kinderen, toch kunnen ook volwassen erdoor getroffen worden. Oorpijn kan erg hinderlijk zijn. Het is zelfs mogelijk dat het zo heftig is, dat je er ziek van wordt. Ondanks dat het erg pijnlijk kan zijn, is het gelukkig bijna nooit gevaarlijk.
Oor
Een oor bestaat uit het buitenoor (de oorschelp en de gehoorgang), het
middenoor en het binnenoor. Het trommelvlies scheidt de gehoorgang en het middenoor. De buis van Eustachius verbindt het middenoor met de neus- en keelholte.
Hoe ontstaat oorpijn?
Oorpijn wijst vaak op een ontsteking van het buiten- of middenoor. Een ontsteking
van het middenoor begint meestal met een verkoudheid. Daarbij zwelt het slijmvlies van de neus-/keelholte op, waardoor de buis van Eustachius wordt dichtgedrukt. Deze sluit het middenoor af, waardoor dat ontstoken kan raken. Daarbij ontstaat vocht dat op het trommelvlies drukt. Dit ervaar je als oorpijn. Soms scheurt het trommelvlies en loopt het vocht in de vorm van pus met een klein beetje bloed naar buiten. Dit heet ook wel een loopoor. De pijn verdwijnt meestal snel en het trommelvlies geneest daarna vanzelf.
Komt oorpijn niet vooral voor bij kinderen?
Vooral jonge kinderen tot een jaar of vijf hebben inderdaad vaak last van een middenoorontsteking. Mogelijk komt dit doordat ze vaker verkouden zijn en de buis van Eustachius bij deze groep makkelijker dichtgedrukt raakt. Bij kinderen jonger dan twee jaar gaat een middenoorontsteking vaak gepaard met koorts. Een kind kan behoorlijk ziek zijn
van oorpijn, waardoor het niet goed eet of slaapt. Bij een baby herken je oorpijn vaak
aan het wrijven over het pijnlijke oor en het vele huilen.
Bijna ieder kind krijgt weleens een middenoorontsteking. Hoewel dat zeer pijnlijk kan zijn, is dit over het algemeen niet iets om je zorgen over te maken. De pijn en de koorts zijn meestal binnen drie dagen verdwenen. Soms hoort het kind nog een paar weken tot enkele maanden niet zo goed. Maar ook dat verbetert vanzelf.
Verloopt oorpijn bij volwassenen net zo?
Bij volwassenen wijst oorpijn juist meestal op een ontsteking van het buitenoor. Vaak
is dat een ontsteking van de huid van de gehoorgang door een bacterie of een schimmel.
De gehoorgang kan schilferig, rood en gezwollen zijn en soms wat vocht uitscheiden. Zo’n ontsteking kan zichtbaar zijn of dieper in de gehoorgang zitten.
Een ontsteking van het buitenoor gaat meestal gepaard met jeuk, en kan het gevolg
zijn van het achterblijven van vocht of zeepresten in de oren na het zwemmen of douchen.
Verder kan het ontstaan door overmatig in de oren peuteren of wattenstaafjes gebruiken. Oorpijn kan – bij zowel kinderen als volwassenen – ook wijzen op een aandoening buiten het oor. Denk dan aan de bof, een ontsteking in de kaak of de achterste kiezen, ontstoken amandelen of een puistje in de uitwendige gehoorgang.
Middelen tegen oorpijn
Echter voordat je van natuurlijke remedies gebruik maakt is het belangrijk om na te gaan of je juist ademt.
Als je door je neus ademt, slik je gemiddeld 150 keer puur uur. Als je door je mond ademt, slik je veel minder vaak. Dat terwijl slikken heel belangrijk is. Tijdens het slikken gaat de buis van Eustachius namelijk even open zodat vocht uit het oor en lucht in het oor kan komen. Als je niet vaak genoeg slikt, dan kan vocht zich in je oren ophopen. Je kunt hierdoor last krijgen van bijvoorbeeld oorontstekingen, oorpijn en verminderd gehoor.
Als je correct ademt of misschien dat niet kan omdat je erg verkouden bent, dan zijn er een aantal natuurlijke remedies die de genezing kunnen bespoedigen en/of de pijn kunnen dempen.
Als je last van oorpijn hebt, dan kan onderstaand recept je er vanaf helpen of de pijn verminderen.
Warme compress
Als je last van oorpijn hebt, dan zorgt kou er vaak voor dat de pijn verergert wordt. Warmte zorgt er daarentegen juist voor dat het ontspant en verzacht. Doe daarom een warme kruik of een kersenpit kussentje op je oor, waardoor de pijn minder zal worden.
Ui of Knofloop compress
Knoflook heeft een sterk antibacteriële werking en wordt alle eeuwen ingezet tegen oorpijn. Je kan ook ui gebruiken.
Benodigdheden:
- Ui of knoflook
- Keukenpapier
- Muts of Hoofdband
Beschrijving:
Een ui in dunne plakjes snijden en op een keukenrol leggen. Het papier opvouwen en ligt samendrukken. Op het oor neerleggen waar de pijn zit en met een muts of een hoofdband vastmaken, zodat het niet weg kan glijden. Ongeveer 20 minuten op het oor laten en dan weghalen.
Als het snijden van de knoflook je wat onhandig lijkt, dan kan je ook knoflookolie maken. Doe olijfolie in een donker flesje en doe hier één grof gehakte teentje knoflook bij. Laat dit een week trekken. Na die week zijn de eigenschappen van de knoflook in de olie getrokken. Doe vervolgens met een pipetje een paar druppeltjes knoflookolie in je zere oor.
Brandnetelblaadjes
Haal wat verse jonge blaadjes van een brandnetel (pas op: haal ze eraf met handschoenen!) . Kneus deze blaadjes, rol ze op en steek ze in het pijnlijke oor. Let op dat je ze er niet te diep in stopt. De pijn zal duidelijke afnemen.
Veel drinken
Als je last van oorpijn hebt, is het ook belangrijk om veel te blijven drinken. Kippenbouillon, kruidenthee en vers geperste citroensap met wat honing worden hiervoor aangeraden.
Andere middelen tegen oorpijn
Zowel bij een buiten- als middenoorontsteking kun je de pijn verlichten met een pijnstiller. Paracetamol is bij beide vormen de eerste keus. Volwassenen kunnen – alleen als paracetamol onvoldoende helpt-ibuprofen, diclofenac of naproxen gebruiken. Dit zijn zogenoemde NSAID’s. Maar let op, want die hebben als belangrijkste nadeel een irriterende werking op het slijmvlies van maag en darmen.
Welke middelen kun je beter laten staan?
Neussprays en neusdruppels met een fysiologische zoutoplossing of met een zogeheten
slijmvliesslinker zoals xylometazoline, helpen niet bij een middenoorontsteking.
Van oordruppels met de lokaal verdovende stof lidocaine, zoals Otalgan, is nooit een gunstig effect aangetoond. Bovendien kan dit middel bij een kapot trommelvlies (zoals een loopoor) schade toebrengen aan het gehoor. We raden het gebruik hiervan dan ook niet aan.
Van oordruppels met plantaardige oliën en van homeopathische oordruppels is nooit een gunstig effect aangetoond. Ditzelfde geldt voor plantaardige of homeopathische neusdruppels. Om die reden raden we het gebruik ervan niet aan.
Is oorpijn te voorkomen?
Een middenoorontsteking bij een kind kun je gedeeltelijk voorkomen door snel te reageren bij een verkoudheid. Probeer de neus met een zoutoplossing open te houden. Als een kind met oorontsteking koorts heeft, moet je ervoor zorgen dat het genoeg drinkt. Eventueel kun je het hoofd van het kind in bed wat hoger leggen dan de rest van het lichaam.
Om problemen in het buitenoor te voorkomen, is het belangrijk de oorschelp alleen met water te wassen. Zeepresten kunnen de huid van de gehoorgang namelijk irriteren. Reinig eventueel het voorste deel van de gehoor gang met sla- of olijfolie. Ga nooit diep in je gehoorgang en maak je oor niet schoon van binnen. Oorsmeer beschermt de huid en neemt het vuil vanzelf mee naar buiten.
Peuter niet met wattenstaafjes of andere voorwerpen in je oor. Dit kan de huid van de
gehoorgang beschadigen en als je onvoorzichtig bent ook het trommelvlies.
Oorpijn tijdens het vliegen
Bij het stijgen en dalen van een vliegtuig daalt en stijgt de luchtdruk. Hierdoor ontstaat
achtereenvolgens een relatief hogere en lagere druk in het middenoor. De druk in het middenoor wordt gecorrigeerd door de in-en uitstroom van lucht van en naar het middenoor via de buis van Eustachius. Dit kan soms wat lang duren en gaat moeilijker als deze buis vernauwd is, zoals bij een verkoudheid of bij hooikoorts.
Zuigen of kauwen op een snoepje, iets drinken, slikken of gapen is meestal voldoende om
de buis van Eustachius beter te laten functioneren. Je kunt ook je oren ‘klaren’ door met dichtgeknepen neus en gesloten mond proberen lucht door je neus uit te blazen. Wees niet te fanatiek bij het willen verminderen van de druk op de oren. Dit kan averechts werken en uiteindelijk verdwijnt de druk vanzelf als het vliegtuig op hoogte is of is geland.
Alsje bij het vliegen erg veel last hebt van je oren of verkouden bent, kun je een neusdruppel of-spray met een slijmvliesslinker gebruiken, zoals xylometazoline.
Er bestaan ook oordoppen waarvan de fabikanten beweren dat ze het ongemak van de druk op de oren verlichten. Of die doppen werkelijk effectief zijn, is onvoldoende aangetoond.
Zijn er tips bij het douchen en/of zwemmen?
Droog je oren goed af na het douchen en het zwemmen. Chloor in zwembadwater kan
de huid van de gehoorgang extra irriteren. Subtropische zwemparadijzen en zomerse
recreatieplassen kunnen bovendien een bron van bacteriën zijn. Heb je vaker last van een
oorontsteking, bescherm je oren dan tijdens het zwemmen met oordoppen. De meeste kun je meerdere malen gebruiken. Het is beter om geen gewone watjes in je oren te doen. Deze sluiten de oren niet goed af en de pluizen trekken vuil aan, waardoor die een broeinest kunnen zijn voor infecties.
Heb je een oorontsteking, loopoor of een kapot trommelvlies, ga dan niet zwemmen en let op dat er bij het douchen geen water in je oor komt. Water kan het oor meer irriteren en zelfs achter het trommelvlies komen.
Wanneer naar de huisarts?
Volwassenen:
- bij hevige oorpijn
- bij eczeem of jeuk in het oor en regelmatig terugkerende oorklachten
Kinderen:
- langer dan 3 dagen oorpijn
- langer dan 1 week een loopoor
- bij toenemende koorts,
- slechter drinken of eten of suf worden
Kinderen jonger dan zes maanden:
- na een dag oorpijn
Kinderen jonger dan twee jaar
- bij pijn aan beide oren
- als de oorpijn erger wordt
- bij drukpijn achter het oor